Evadoc Nieuwsbrief Najaar 2023

Inhoudsopgave

Bruggen bouwen
Thuis
To Bridge a Gap
Nieuwe data online workshop ‘archiveren voor dummies’
Jobstudente Liesbeth
Aanwinsten
Website archivering
Facebook en Instagram
Archief overbrengen?
Erfgoedconsulent
In- of uitschrijven

Bruggen bouwen

Al bijna 15 jaar is Evadoc onvermoeibaar bezig met bruggen te bouwen. Zo slaan we bruggen tussen het heden en het verleden, door de geschiedenis van de protestants-evangelische en anglicaanse aanwezigheid in ons land te documenteren. Dat doen we niet alleen door middel van het verzamelen van relevante boeken, tijdschriften, posters et cetera, maar ook via audiovisuele opnames of het archiveren van websites. Een andere brug die we voortdurend leggen, is het delen van onze expertise. Zo konden we het afgelopen jaar de evangelische kerk Bethel in Schaarbeek met raad en daad bijstaan in de aanloop naar de viering van haar honderdjarig bestaan. En binnenkort delen we op een praktische en laagdrempelige manier onze expertise in de online workshops ‘archiveren voor dummies’. Maar we willen ook bruggen slaan naar moeilijk bereikbare doelgroepen. De internationale of migrantenkerkgemeenten maken een belangrijk deel uit van de protestants-evangelische aanwezigheid in ons land. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook hun erfgoed en geschiedenis in onze streken bewaard blijft voor de toekomst? Het KADOC-project To Bridge a Gap biedt hiervoor unieke kansen. Door Sub-Saharaanse kerkgemeenten actief te betrekken bij de uitvoering van dit project, willen we ook bij hen het erfgoedbewustzijn stimuleren. Hierdoor zullen ze beter toegerust zijn om in de toekomst geïnformeerd terug te kunnen blikken op hun ontstaansgeschiedenis.

Thuis

Op 20 en 21 april 2024 vindt in Vlaanderen en Brussel de jaarlijkse Erfgoeddag plaats. Het thema voor 2024 is ‘thuis.’ Dit thema biedt heel wat aanknopingspunten voor kerkgemeenten om op een laagdrempelige manier in contact te komen met een breed publiek. Een plaatselijke kerk wordt immers ook vaak omschreven als een ‘geestelijk thuis’ of ‘het huisgezin van God’. Welke tradities en gewoontes maken van uw kerkgemeente een warm thuis voor jong en oud? Welke verhalen kunt u daarover vertellen? Of giet u het in gedichten? Zijn er voorwerpen die onlosmakelijk aan uw gebouw of kerkgemeente verbonden zijn? Daar kunt u vast een verhaal over vertellen. Hoe vinden gelovigen uit allerlei talen en culturen in uw kerkgemeente een geestelijk thuis?

De evangelische kerk Bethel in Schaarbeek heeft ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan een prachtig voorbeeld gegeven hoe dit kan worden vormgegeven. De liederen van de eredienst representeerden verschillende decennia uit haar bestaan. Elk tijdvak werd gevisualiseerd door een kind dat typische kleren droeg voor die periode.

Als u even brainstormt (met een klein groepje mensen), zult u vast en zeker ook een manier vinden hoe uw kerkgemeente aan de Erfgoeddag 2024 kan deelnemen! Hebt u nog wat meer input nodig? Download dan zeker de inspiratiebrochure. Belangrijk om weten: uw activiteit mag niet louter en opendeurdag zijn. Uw activiteit vindt plaats op zaterdag 20 of zondag 21 april 2024 en is gratis voor  het publiek. Voor registraties van activiteiten en meer informatie is er één adres: erfgoeddag.be. De uiterste datum om uw voorstel in te dienen is 12 januari 2024.

To Bridge a Gap

Op 1 oktober 2023 is het driejarig, door de Vlaamse overheid gefinancierde, KADOC-erfgoedproject To Bridge a Gap van start gegaan. De focus van dit project ligt op het roerend en immaterieel erfgoed van de Sub-Saharaanse gemeenschappen en wil hun migratie vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest naar Vlaanderen documenteren. Omdat een heel groot deel van hen zich als protestants-evangelisch identificeert, doet KADOC voor dit project een beroep gedaan op de expertise van Evadoc. In het eerste projectjaar wordt gewerkt in de regio Aalst-Ninove-Denderleeuw. Hier zijn de laatste jaren ruim 20 internationale of migrantenkerkgemeenten ontstaan. Meer informatie kunt u vinden op de speciale projectpagina.

Nieuwe data online workshop ‘archiveren voor dummies’

De geplande online workshops ‘archiveren voor dummies’ zijn door onvoorziene omstandigheden niet kunnen doorgaan. Maar van uitstel komt geen afstel! Wilt u leren hoe u belangrijke e-mails, notulen, foto’s, websites et cetera moet bijhouden om ze ook op de langere termijn te kunnen lezen en gebruiken? Schrijf u dan zeker in!

De nieuwe data zijn: maandag 11 december 2023  in het Nederlands en woensdag 13 december 2023 in het Engels. Aanmelden kan via deze link.

Voor wie?

Voor iedereen die in een kerkgemeente of organisatie een secretariaatsfunctie heeft:

• Secretaris van de kerkenraad/bestuursraad
• Secretaris van het jeugdwerk, of een andere werking in de kerkgemeente
• Webmaster, verantwoordelijke voor social media
• Iedereen die geïnteresseerd is….

De avonden beginnen om 19:45 en duren tot ongeveer 22:00 uur.
Ongeveer een week voor de avond waarvoor u zich hebt ingeschreven, ontvangt u een link voor deze praktische training.

Jobstudente Liesbeth

Net als in 2022, heeft een jobstudente ook deze zomer honderden digitale nieuwsbrieven en tijdschriften verwerkt. De meesten daarvan zullen binnenkort via de publiekscatalogus LIMO raadpleegbaar zijn. Dank je wel, Liesbeth!

Aanwinsten

Archief

De afgelopen maanden hebben we aanvullingen gekregen op de persoonsarchieven van Ignace Demaerel, Jean-Claude Thienpont en Samuel Liberek. Daarnaast mochten we van John van der Dussen een eerste deel van zijn persoonsarchief in bewaring nemen.

Het archief van Operatie Mobilisatie Internationaal werd aangevuld met toespraken die George Verwer, de oprichter en jarenlange directeur van Operatie Mobilisatie, gedurende vele jaren gegeven heeft op allerlei conferenties en gelegenheden. Hij overleed dit voorjaar.

Een van de laatste aanwinsten is een grote collectie audiocassettes met opnames van erediensten in de Christengemeente in Peer. Deze set opnames is een waardevolle aanvulling van onze collectie protestants-evangelische erediensten, studiedagen en conferenties in Vlaanderen. Die is ongetwijfeld een waardevolle bron voor onderzoek naar de protestants-evangelische geloofsgemeenschap(pen) in Vlaanderen.

Publicaties

In de afgelopen maanden is onze collectie publicaties uitgebreid met zowel nieuwe als oude publicaties.

Nieuwe publicaties zijn onder andere:

Daniël De Waele, Godenschemering

Tom Schepers, Op zoek naar de Heilige Graal

Zevende Dags Adventisten, Het grote conflict

Geregeld wordt ook ouder materiaal aangeboden. Dat levert niet alleen titels op die nog niet in onze collectie zijn opgenomen, maar ook ontbrekende nummers van tijdschriften. Enkele voorbeelden zijn:

Iets uitgebreider wil ik stilstaan bij het boek Intimis van Allard Pierson. Het verscheen voor het eerst in 1861 en is in gedigitaliseerde vorm beschikbaar op het internet. Hij schrijft onder andere over zijn tijd als predikant in Leuven (1854-1857). Het exemplaar in onze collectie is vooral interessant vanwege de opdracht vooraan in het boek en de aantekeningen bij bepaalde passages, waarin gereageerd wordt op Pierson’s vrijzinnigheid.

In de schenkingen van oude boeken en tijdschriften bevinden zich soms ook verrassende andere objecten. Een mooi voorbeeld is deze schaal ter gelegenheid van het 50 jarig jubileum van de Antwerpse Bijbeldag in 1996. Deze interkerkelijke ontmoetingsdag bestaat nog altijd en gaat de laatste jaren door in Aartselaar. De wortels van dit initiatief gaan terug tot de Tweede Wereldoorlog. Toen zag Jean Du Meunier kans een ondergronds schriftelijk netwerk op te zetten tussen protestants-evangelische jongeren die dwangarbeider waren in Nazi-Duitsland, en het thuisfront. Vanuit dit werk ontstond in 1944 de interkerkelijke Vereniging voor Evangelische Uitgaven (V.E.U.) en de periodiek De Kruisbanier. De Bijbeldag startte in 1946 niet alleen als een poging om bruggen te bouwen tussen de verschillende protestants-evangelische strekkingen in Vlaanderen, maar ook als een reünie van de ex-dwangarbeiders.

Website archivering

Iedereen komt het wel eens tegen. Je surft naar een bepaalde website, om dan te ontdekken dat die niet meer bestaat.

Of de startpagina is tijdelijk vervangen door de boodschap dat de website onder constructie is. Omdat de informatie op websites uiterst vluchtig is, kunnen we zonder overdrijven stellen dat het digitaal religieus erfgoed voortdurend bedreigd wordt. Daarom is KADOC-KU Leuven begonnen om het online-religieus erfgoed veilig te stellen. Binnen KADOC is Evadoc verantwoordelijk voor het protestants-evangelisch digitaal erfgoed. U kunt ons helpen bij deze taak door via deze link ons toestemming te geven uw online erfgoed  te bewaren. Belangrijk om weten is dat “het archiveren en openstellen van websites in overeenstemming [is] met de geldende wetgeving, inclusief de Algemene Verordening Gegevensbescherming en Auteursrecht.” Klik hier voor meer informatie.

Facebook en Instagram

Wist u dat Evadoc ook aanwezig is op sociale media, zoals Facebook en Instagram? Tussen de nieuwsbrieven door verschijnen er ook daar lezenswaardige berichtjes over onze werking.
Dit verscheen bijvoorbeeld op onze Facebookpagina: “Tijdens het triëren van een recente aanwinst viel dit briefje uit een boek.

Het boek behoorde toe aan Karel Blommaert ten tijde van zijn predikantschap in Duinkerken, vlak voor de Eerste Wereldoorlog. Het toont hoe gespannen de relaties tussen katholieken en protestanten toen waren.” Op de Facebookpagina vindt u ook nog een bijdrage over dit gedicht in het tijdschrift Triverius.
Neem dus ook geregeld een kijkje op deze kanalen!

Archief overbrengen?

Het is mogelijk om archief bij Evadoc onder te brengen. Als u het in bewaring geeft, bewaren en beheren wij uw archief, maar blijft u de eigenaar. Dat betekent bijvoorbeeld dat we u altijd om toelating vragen als iemand iets uit uw archief wil raadplegen. De andere mogelijkheid is een schenking. Wij zorgen dan niet alleen voor het bewaren en beheren, maar gaan dan ook over het al dan niet raadplegen van het archief. Algemene richtlijnen voor het overdragen van papieren of digitaal archief vindt u hier en hier. Voor specifieke vragen of verdere informatie kunt u contact opnemen met Aaldert Prins.

Consulentenwerking

KADOC heeft een uitgebreide consulentenwerking voor het divers religieus erfgoed Meer bepaald voor het documentair (archieven en publicaties) en immaterieel (tradities en gebruiken) erfgoed. Hierbij is de Evadoc consulent binnen KADOC het aanspreekpunt voor het protestants-evangelisch of anglicaans erfgoed. Voor vragen over objecten en onroerend erfgoed brengen we u graag in contact met onze collega’s van PARCUM.

In- of uitschrijven

Via deze link kunt u zich in- of uitschrijven voor de Evadoc nieuwsbrief.